1. Inleiding: Die Mens se Ewige Soeke na Rus
Die vraag oor hoe Christus as die Christen se Sabbat dien, nooi ons uit om die verhouding tussen die Ou Testamentiese Sabbat en die Nuwe Verbond in Christus te ondersoek. Vir eeue lank was die Sabbat die groot teken van die verbond tussen God en Israel — ‘n weeklikse herinnering dat God geskep het en dat die mens moes rus van sy arbeid. In baie kringe het hierdie gawe van rus egter verander in ‘n las van wettisisme, ‘n toets van redding waaroor mense stry en oordeel.
Maar wanneer ons die bladsye van die Nuwe Testament omblaai, sien ons hoe die fokus verskuif van ‘n “wanneer” na ‘n “Wie”. Die skaduwee van die wet wyk voor die werklikheid van Christus. Om die ware Sabbat te verstaan, moet ons verby die kalender kyk en die Kruis raaksien, waar die finale “Dit is volbring” vir ons ‘n rus verseker het wat geen eie werke ooit kon verdien nie. In hierdie artikel verken ons die oorgang van die wetlike onderhouding onder die Ou Verbond (die Mosaïese Wet) na die geestelike vervulling in die Nuwe Verbond. Ons sal ontdek hoe God se genade, en nie streng reëls nie, nou ons verhouding met Hom definieer.
2. Die Oorsprong: Die Sabbat in die Ou Testament
Die Skeppingsrus: Ons verwys eerstens na Genesis. God het gerus, nie omdat Hy moeg was nie, maar omdat Sy werk voltooi was.
“En God het op die sewende dag sy werk voltooi wat Hy gemaak het, en op die sewende dag gerus van al sy werk wat Hy gemaak het. En God het die sewende dag geseën en dit geheilig, omdat Hy daarop gerus het van al sy werk wat God geskape het deur dit te maak.” (Gen.2:2-3)
Alhoewel die seëning van die sewende dag in Genesis as ‘n goddelike daad beskryf word, word dit nie as ‘n universele opdrag vir die hele mensdom voorgehou nie. Die gebod om die Sabbat te eerbiedig, verskyn eers met die gee van die Wet by Sinai, en dit word spesifiek gekoppel aan Israel se nasionale identiteit en hulle unieke geskiedenis. Deuteronomium 5:15 bevestig hierdie feit:
“En jy moet daaraan dink dat jy ‘n slaaf in Egipteland was, en dat die HERE jou God jou daarvandaan uitgelei het met ‘n sterk hand en ‘n uitgestrekte arm; daarom het die HERE jou God jou beveel om die sabbatdag te hou.” (Deut.5:15)
Dit dui daarop dat die Sabbat-onderhouding gewortel is in Israel se verlossing uit Egipte, en nie in ‘n universele mandaat vir alle mense nie.
Die Wet: Die Saterdag-Sabbat is onmiskenbaar as die vierde gebod binne die Mosaïese Wet as ‘n vasgestelde rusdag ingestel (Eksodus 20:8-11).
“Gedenk die sabbatdag, dat jy dit heilig… maar die sewende dag is die sabbat van die HERE jou God; dan mag jy geen werk doen nie…” (Eksodus 20:8, 10)
Volgens ‘n konsekwente, grammatikaal-historiese interpretasie, was hierdie Sabbat egter ‘n spesifieke en eksklusiewe teken van die verbond wat God met die volk Israel gesluit het:
“Die kinders van Israel moet dan die sabbat onderhou… Tussen My en die kinders van Israel is dit ‘n teken vir ewig…” (Eksodus 31:16-17)
Vanuit ‘n Soteriologiese oogpunt (die verlossingsleer), dien die wetlike Sabbat-onderhouding as ‘n skaduwee wat heenwys na die werklikheid van die geestelike rus wat uitsluitlik in Jesus Christus gevind word. Die fokus vir die gelowige verskuif dus van die onderhouding van ‘n fisiese dag na die ontvangs van verlossing deur geloof in Christus se voltooide werk.
Met die aanbreek van die Nuwe Verbond en die Genade-bedeling, tree Christus in as die volkome vervulling van die Mosaïese Wet. Die apostel Paulus beklemtoon hierdie beginsel in Kolossense:
“Laat niemand julle dan oordeel in spys of in drank of met betrekking tot ‘n fees of nuwemaan of sabbat nie, wat ‘n skaduwee is van die toekomstige dinge; maar die liggaam behoort aan Christus.” (Kolossense 2:16-17)
3. Die Kruispunt: Van “Doen” na “Klaar Gedoen”
Die ware, ewige Sabbat-Rus is die “Rus van Geloof” wat die Christen ontvang deur die voltooide, plaasvervangende werk van Christus aan die Kruis. Hierdie werk word in sy finale volheid bevestig deur die woorde “Dit is volbring” (Johannes 19:30). Kragtens hierdie volmaakte voorsiening, het ons opgehou met ons eie werke en pogings om deur wetsonderhouding regverdig te word.
“Want wie in sy rus ingegaan het, rus ook self van sy werke, net soos God van syne.” (Hebreërs 4:10)
Christus is die gelowige se Sabbat, want Hy is die bron van ware rus, vrede en seën. Hy het die Saterdag-Sabbat van die Mosaïese Wet vervul en oortref:
“Kom na My toe, almal wat vermoeid en belas is, en Ek sal julle rus gee.” (Mattheus 11:28)
Die “vermoeides en belastes” in hierdie konteks is diegene wat swaar dra aan die las van die wet en die poging om geregtigheid deur hulle eie werke te bewerkstellig. Christus bied verlossing en verkwikking aan op grond van Sy genade, deur geloof alleen (Sola Fide).
“Aangesien ons dan uit die geloof geregverdig is, het ons vrede by God deur onse Here Jesus Christus.” (Romeine 5:1)
Die kern is die teenstelling tussen werke en genade. Die fisiese Sabbat het vereis dat mense een dag per week ophou werk en rus. Geestelik beteken dit dat ons moet ophou om ons eie redding deur werke te probeer verdien. Net soos God na die Skepping gerus het omdat Sy werk afgehandel was (Genesis 2:2), kan ons nou rus omdat die werk van ons verlossing voltooi is.
“Maar Hy het, nadat Hy een slagoffer vir die sondes gebring het, vir altyd gaan sit aan die regterhand van God… Want deur een offer het Hy vir altyd volmaak die wat geheilig word.” (Hebreërs 10:12, 14)
4. Toepassing: Hoe leef ons vandag in die “Sabbat”?
Alhoewel ons nie die waarde van fisiese rus misken nie, lê ons sekerheid in Christus en nie in die onderhouding van ‘n spesifieke dag nie. Die onderhouding van die Sabbat (Saterdae) dra geensins by tot redding nie, in teenstelling met wat voorstanders van werke-geregtigheid — soos die Sewendedag-Adventiste en die Hebreeuse Wortels-beweging — verkondig. Sabbatsonderhouding is ook nie ‘n bewys van weergeboorte nie. Iemand word ‘n ware Christen slegs deur geloof in die evangelie, sonder enige byvoeging van werke.
“terwyl ons weet dat die mens nie geregverdig word uit die werke van die wet nie, maar alleen deur die geloof in Jesus Christus…” (Galasiërs 2:16)
Ons leef elke dag in die rus van Christus se genade. Om in hierdie rus te leef, beteken dat die gelowige eksistensieel tot rus gekom het in die voltooide werk van Jesus Christus. Hierdie rus is nie ‘n toestand van passiwiteit nie, maar ‘n aktiewe geloofsvertroue dat die versoening tussen God en mens finaal afgehandel is deur die bloed van die Lam.
Ons word nie gedryf deur die vrees vir oordeel of die las van die Wet nie, maar deur die sekerheid van ons posisie in Christus. Die daaglikse rus is dus die staking van alle pogings om God se guns deur eie prestasie te verdien, en die vreugdevolle aanvaarding dat Sy genade reeds vir elke aspek van die lewe voldoende is. Wanneer ons so “rus”, erken ons dat Christus se geregtigheid aan ons toegereken is. Dit bevry ons van die angs van oordeel en laat ons toe om vanuit ‘n posisie van vrede te leef. Ons werk nie vir redding nie, maar vanuit redding. Die Sabbat is nie bloot meer ‘n dag op ‘n kalender nie; dit is ‘n Persoon, die Here Jesus Christus, in wie ons vir ewig rus.
Ter afsluiting: Die soeke na ware rus eindig nie by die onderhouding van ‘n weeklikse dag nie, maar by die voete van die Een wat aan die kruis uitgeroep het: “Dit is volbring!” Jesus Christus is die vervulling van die wet se skaduwee en die beliggaming van God se genade. Vir die gelowige is die Sabbat nie meer ‘n wetlike verpligting nie, maar ‘n ewige posisie in Christus. Ons rus is dus nie ‘n staking van aktiwiteit nie, maar die staking van enige poging om onsself te red. Mag u ophou streef om deur eie verdienste God se guns te wen, en volkome rus in die wete dat u in Christus volmaak, aanvaar en vir ewig veilig is.
Seën Groete.
Vic